کارگروه معنویت

در دنیای معاصر، جستجوی معنا و دستیابی به نوعی آرامش ذهنی و روحی، از جمله اولویت‌های فکری و فلسفی بسیاری از انسان‌هاست. در این میان، معنویت‌گرایی به‌مثابه رویکردی چندبُعدی برای اکتشاف و تجربه‌ امور متعالی، مورد توجه گسترده قرار گرفته است. با این حال، طی دهه‌های اخیر، گونه‌ای نوظهور از معنویت‌گرایی شکل گرفته که آن را می‌توان «معنویت‌گرایی الحادی» نامید. این رویکرد، گرچه به مفاهیمی چون سکوت درون، مراقبه، خودآگاهی، یا تعالی انسانی توجه دارد، اما از چارچوب‌های سنتی دین فاصله می‌گیرد و در مواردی، به صراحت بر نفی وجود خالق یا انکار هرگونه امر ماورایی تأکید می‌ورزد.

این جریان، به‌ویژه در میان افرادی که خواهان تجربه‌ای معنوی بدون التزام دینی‌اند، طرفداران فراوانی یافته است. از مراقبه‌های سکولار تا روان‌درمانی‌های معنویت‌محور، طیف متنوعی از رویکردها در خدمت بازتعریف امر قدسی در چارچوبی غیرالهیاتی قرار گرفته‌اند.

اهداف گروه «نقد معنویت‌گرایی الحادی»

1. شناسایی و تحلیل مبانی نظری معنویت‌گرایی الحادی:
   بررسی پیش‌فرض‌های معرفتی، انسان‌شناختی و هستی‌شناختی این جریان در نسبت با الهیات اسلامی.

2. نقد فلسفی و الهیاتی مؤلفه‌های معنویت‌گرایی سکولار:
   ارزیابی ادعاهای ناظر به تجربه معنوی بدون خالق، بازتعریف امر قدسی، و استقلال اخلاق از دین.

3. تفکیک و تبیین مرزهای معنویت دینی و معنویت الحادی:
   روشن‌سازی تفاوت‌های بنیادین میان معنویت توحیدی و گونه‌های مدرن و التقاطی معنویت عرفانی-روان‌شناختی.

4. بازنمایی ظرفیت‌های معنویت اسلامی در پاسخ به نیازهای معنوی معاصر:
   ارائه بدیل‌های الهیاتی و معقول برای پاسخ به بحران معنا، تجربه قدسی، و خودشناسی در جهان معاصر.