یازدهمین نشست از سلسله سمینارهای پژوهشی گروه «کلام جدید» مؤسسه التوحید، روز یکشنبه ۳۱ فروردین ۱۴۰۴ با حضور جمعی از طلاب، پژوهشگران و اساتید حوزه علمیه در طبقه ششم مدرسه علمیه حضرت باقرالعلوم (علیه‌السلام) برگزار شد. محور این سمینار، بررسی «قاعده علیت و چالش‌های خداناباوران» بود؛ موضوعی که در سال‌های اخیر در مرکز توجه پژوهش‌های کلامی و فلسفی قرار گرفته است.
قاعده علیت و اشکالات خداناباوران از منظر فلسفه اسلامی
در این برنامه علمی، حجت‌الاسلام فرزاد غفرانی، پژوهشگر موسسه التوحید و استاد حوزه، به بررسی نقش قاعده علیت در فلسفه اسلامی پرداخت. ایشان در تحلیل خود، ضمن تبیین مفهومی علیت، به بررسی دیدگاه‌های رایج در مکاتب فلسفی غربی پرداخت و نظریه‌هایی همچون تجربه‌گرایی رادیکال، فیزیک‌گرایی مدرن و پوزیتیویسم منطقی را در نسبت با علیت به نقد کشید.
نقد شبهات الحادی درباره علیت
استاد غفرانی با اشاره به شبهات الحادی رایج، تلاش کرد نشان دهد چگونه این شبهات از مبانی معرفتی ناپایدار بهره می‌برند. وی در ادامه با بهره‌گیری از مبانی عقل‌گرایانه و میراث فلسفه اسلامی، به ارائه پاسخ‌هایی تحلیلی و نقادانه پرداخت که با استقبال حاضرین مواجه شد.
تعمیق تفکر کلامی برای پاسخ به خداناباوری
در بخش پایانی، گفت‌وگویی زنده و پرنشاط میان استاد جلسه و پژوهشگران شرکت‌کننده شکل گرفت. این جلسه، با هدف ارتقاء تفکر کلامی و نقد علمی جریان‌های خداناباور معاصر برگزار شد و گامی مؤثر در مسیر توسعه مباحث کلامی روز و پاسخ به چالش‌های معرفتی دین در جهان معاصر به شمار می‌رود.
